Zaszczepianie nowych pędów

Z Zofią Weaver – pisarką, badaczką oraz tłumaczką, członkinią Brytyjskiego Towarzystwa Badań Parapsychicznych (SPR) – rozmawiają Anna Ostrzycka i Wojciech Chudziński

Licencjat ze slawistyki, doktorat z uniwersaliów językowych na Uniwersytecie w Nottingham… I porzuciła Pani to wszystko na rzecz badania zjawisk parapsychicznych? A jednocześnie łączenie tego przez ponad 20 lat z dużymi projektami tłumaczeniowymi z języka angielskiego, w tym ściśle powiązanych z muzyką. Co zdecydowało, że tak właśnie się to potoczyło? 

– Trud­no powie­dzieć, że to były decy­zje, tak po pro­stu uło­ży­ło się moje życie. Zaraz po tym jak obro­ni­łam dok­to­rat, moją rodzi­nę spo­tka­ły tra­ge­die, któ­re prze­kre­śli­ły pla­ny karie­ry nauko­wej. Aktyw­ność trans­la­tor­ska, jaką pod­ję­łam, też nie była jakąś świa­do­mą decy­zją; tłu­ma­cze­nia robi­łam doryw­czo, a duże pro­jek­ty muzy­ko­lo­gicz­ne zaczę­ły się od przy­jaź­ni w tym śro­do­wi­sku i ogól­ne­go zain­te­re­so­wa­nia muzy­ką. Ta pra­ca w dal­szym cią­gu daje mi dużo satys­fak­cji, ale jedy­nie bada­nia parap­sy­cho­lo­gicz­ne są de fac­to wyni­kiem moich wła­snych, ukie­run­ko­wa­nych decy­zji i wewnętrz­nej potrze­by – choć prze­cież nie jestem zawo­do­wym parap­sy­cho­lo­giem (zresz­tą zawo­dow­ców w tej dzie­dzi­nie nie ma zbyt wielu).

Od czego zaczęły się u Pani zainteresowania parapsychologią?

– Od książ­ki wie­le lat temu poży­czo­nej z biblio­te­ki, autor­stwa Rosa­lind Hey­wo­od. Zain­te­re­so­wał mnie tytuł The Sixth Sen­se, a prze­kaz ów oka­zał się tak racjo­nal­ny, tak sen­sow­ny, że posta­no­wi­łam dowie­dzieć się na ten temat wię­cej, i zosta­łam człon­kiem The Socie­ty for Psy­chi­cal Rese­arch (SPR). Tam pozna­łam wie­lu wspa­nia­łych ludzi, przede wszyst­kim Mary Rose Bar­ring­ton, badacz­kę, z któ­rą połą­czy­ła mnie wiel­ka przy­jaźń, i któ­ra w pew­nym sen­sie nada­ła kie­ru­nek moim bada­niom. Spo­tka­łam ją pod­czas mojej pierw­szej wizy­ty w Towa­rzy­stwie, a kie­dy dowie­dzia­ła się, że jestem Polką, od razu zasy­pa­ła mnie pyta­nia­mi o Ocho­ro­wi­cza, Osso­wiec­kie­go, Klu­skie­go… Nawet nie bar­dzo wie­dzia­łam wte­dy, o kogo cho­dzi, lecz Mary Rose była tak docie­kli­wa, że musia­łam szyb­ko uzu­peł­niać bra­ki w mojej edukacji…

PRZECZYTAJ TAKŻE

Dieter Broers – wizjoner i naukowiec

Wieczorem po prostu wychodzę na miasto i gram

Lau­da­cja

Od lat 80. ub. w. jest Pani członkinią Brytyjskiego Towarzystwa Badań Parapsychicznych. Proszę przybliżyć jego działalność i zadania (jak pamiętam, jest to zarówno gromadzenie specjalistycznej literatury, prowadzenie badań oraz popularyzowanie wiedzy na ten temat). 

– Socie­ty for Psy­chi­cal Rese­arch – Towa­rzy­stwo Badań Parap­sy­chicz­nych – jest naj­star­szą orga­ni­za­cją zaj­mu­ją­cą się bada­niem nauko­wym zja­wisk para­nor­mal­nych. Nasze Towa­rzy­stwo nie ma opi­nii co do takich zja­wisk, po pro­stu zbie­ra­my infor­ma­cje, wspie­ra­my bada­nia i edu­ku­je­my, a nasi człon­ko­wie repre­zen­tu­ją sze­ro­kie spek­trum dys­cy­plin naukowych.

Towa­rzy­stwo zosta­ło zało­żo­ne w 1882 r., w momen­cie gdy ście­ra­ły się dwa prą­dy – zda­wa­ło­by się nie do pogo­dze­nia: agre­syw­ny racjo­na­lizm wspar­ty teo­rią ewo­lu­cji – z jed­nej stro­ny, z dru­giej zaś – spi­ry­tu­alizm, bul­wer­su­ją­ce rela­cje o zja­wi­skach inter­pre­to­wa­nych jako for­ma kon­tak­tu z ducha­mi. Zna­la­zła się jed­nak nie­wiel­ka gru­pa wybit­nych naukow­ców, któ­rzy uwa­ża­li, że takie donie­sie­nia nale­ży archi­wi­zo­wać i badać, nawet jeże­li prze­czą ogól­nie przy­ję­tym tezom nauko­wym (war­to tutaj wspo­mnieć, że nasze Towa­rzy­stwo wło­ży­ło olbrzy­mi wysi­łek w tro­pie­nie i wykry­wa­nie oszustw, do któ­rych docho­dzi­ło wte­dy czę­sto). Pierw­szym zna­czą­cym i kon­kret­nym osią­gnię­ciem Towa­rzy­stwa było zebra­nie i prze­ba­da­nie olbrzy­miej ilo­ści spon­ta­nicz­nych, para­nor­mal­nych casu­sów (przy­pad­ki wystę­po­wa­nia tych zja­wisk nadal gro­ma­dzi­my i szcze­gó­ło­wo bada­my). Jed­nak obec­nie, gdy parap­sy­cho­lo­gię wykła­da się na nie­któ­rych uni­wer­sy­te­tach na świe­cie i w innych ośrod­kach nauko­wych, jeste­śmy raczej sto­wa­rzy­sze­niem wspie­ra­ją­cym bada­nia i współ­pra­cę na szcze­blu mię­dzy­na­ro­do­wym: przy­zna­je­my gran­ty, orga­ni­zu­je­my kon­fe­ren­cje i wykła­dy, posia­da­my biblio­te­kę inter­ne­to­wą i mamy zebra­ny olbrzy­mi mate­riał archi­wal­ny, któ­ry udo­stęp­nia­my bada­czom. No i od same­go począt­ku publi­ku­je­my kwar­tal­nik oraz oka­zjo­nal­ne wydaw­nic­two Pro­ce­edings, zamiesz­cza­ją­ce spra­woz­da­nia o spe­cjal­nym znaczeniu.