Wielki Brat patrzy

Chiński system zaufania społecznego – nowoczesne niewolnictwo czy zapowiedź tego, co czeka niebawem wszystkie społeczeństwa?

W Chiń­skiej Repu­bli­ce Ludo­wej od lat trwa budo­wa cyber­ne­tycz­nych sys­te­mów kon­tro­li i oce­ny oby­wa­te­li. Za zacho­wa­nia uzna­wa­ne za uczci­we, god­ne naśla­do­wa­nia oraz kon­for­mi­stycz­ne moż­na otrzy­mać punk­ty dodat­nie, któ­re win­du­ją w górę dra­bi­ny społecznej.

Jed­nost­ki nie­do­sto­so­wa­ne, nie­sza­nu­ją­ce ogól­nie przy­ję­tych norm, aspo­łecz­ne, muszą się zaś liczyć z ogra­ni­cza­niem nie­któ­rych praw czy wręcz napięt­no­wa­niem. Wysu­wa­ją­ce się na czo­łów­kę świa­ta w wie­lu dzie­dzi­nach Pań­stwo Środ­ka moż­na potrak­to­wać jako pole do reflek­sji nad tym, jaką rolę takie sys­te­my mogą ode­grać w przy­szło­ści nasze­go globu.

PRZECZYTAJ TAKŻE

Rewolucja a obłęd

Świat jako prywatne ranczo Billa Gatesa

Punkt widzenia zależy od punktu siedzenia

Przed roz­po­czę­ciem roz­wa­żań, czy chiń­ski sys­tem jest spra­wie­dli­wy i dobry, czy też opre­syj­ny i zły, war­to zwró­cić uwa­gę na kil­ka czyn­ni­ków mogą­cych wpły­wać na naszą oce­nę. Po pierw­sze, tak napraw­dę nie­wie­le wie­my o tym, co dzie­je się za Wiel­kim Murem. Moż­na jed­nak podej­rze­wać, że roz­wią­za­nia, o któ­rych mówi­my są tam sto­so­wa­ne póki co nie­ja­ko pilotażowo.

Po dru­gie, wbrew nie­ko­rzyst­ne­mu wize­run­ko­wi wyła­nia­ją­ce­mu się z prze­ka­zów zachod­nie­go main­stre­amu, Chiń­ska Repu­bli­ka Ludo­wa nie jest jed­no­barw­nym mono­li­tem. Sys­te­my moni­to­ro­wa­nia oby­wa­te­li mogą być sto­so­wa­ne ina­czej w obrę­bie metro­po­lii, ina­czej na pro­win­cji, ina­czej w ser­cu kra­ju, a jesz­cze ina­czej na obsza­rach stra­te­gicz­nych, przy­gra­nicz­nych lub z dużym odset­kiem mniej­szo­ści etnicznych.