Odkrywanie świata i siebie. Magia haiku

Poeta powi­nien być jak pokój, co skła­da się z samych okien otwar­tych sze­ro­ko na świat.

Anna Świrsz­czyń­ska (1909−1984)

PRZECZYTAJ TAKŻE

Waszyngton – Miasto Tajemnic

Rasputin – reaktywacja: Niezwykłe zbiegi okoliczności

Dorocz­ny wrze­śnio­wy spa­cer dobie­gał koń­ca. Szó­sty lub siód­my już raz w doli­nie jed­ne­go z bliź­nia­czych stru­mie­ni szu­ka­li­śmy natchnie­nia. Nie tyl­ko zresz­tą w doli­nie. Jak zawsze kil­ka osób ponio­sło w stro­nę pastwisk, ku zadrze­wie­niom śród­pol­nym albo w zaka­mar­ki wyżej poło­żo­nych sadyb. W poprzed­nich latach nie­któ­rzy doszli nie­mal do Gron­ko­wa, a inni aż za Maru­szy­nę. Dwie i pół godzi­ny z ogon­kiem zazwy­czaj wystar­cza­ło, by tra­fić na coś zaj­mu­ją­ce­go. Na coś, co spro­wo­ku­je wraż­li­we­go czło­wie­ka do uży­cia drze­mią­cych gdzieś narzę­dzi. Star­cza­ło, by natknąć się na jakie­goś przy­da­sia poru­sza­ją­ce­go któ­ryś ze zmy­słów. Komuś nie­zwy­czaj­nie zasze­le­ści­ły pod noga­mi liście. Ktoś na krze­wie ber­be­ry­su wypa­trzył szczy­gła cze­ka­ją­ce­go na sło­necz­ny pro­myk albo poczuł zapach suszo­nych grzybów.

bar­wy jesieni
tak łatwo pomylić
listek z motylem

Wie­sław Karliński

Prze­łom lata i jesie­ni to dla poety okres intry­gu­ją­cy. Gdzie­nie­gdzie pysz­ni się jesz­cze soczy­sta zie­leń, a pta­ki nie pozby­ły się cał­kiem godo­wych barw. Tu poja­wi się kolo­ro­wa sój­ka cho­wa­ją­ca w zie­mi owoc lesz­czy­ny, tam rów­nie boga­to upstrzo­ny zimo­ro­dek gonią­cy za czymś wzdłuż poszar­pa­ne­go brze­gu rze­ki. Miej­sca­mi spo­ty­ka się krzew nie­mal do szczę­tu pozba­wio­ny liści albo nagle mroź­nie – groź­nie powie­je pro­sto w twarz bez­i­mien­ny wiatr. Takie zja­wi­ska wpro­wa­dza­ją tro­chę zamę­tu w ukształ­to­wa­ne paro­ma wie­ka­mi kano­ny two­rze­nia. Nie tyl­ko w tych stro­nach, któ­re przy­pad­ko­wo wybra­li­śmy kie­dyś na spo­tka­nia naszej społeczności.

Nie­któ­rym jed­nak pew­nie bra­kło cza­su na dłuż­szą uważ­ność tu albo tam. Jago­da, bry­ga­dzist­ka w fabry­ce alu­mi­nio­wych okien, mogła nie zdą­żyć nagła­skać się zna­jo­me­go soł­ty­so­we­go kota. Może eme­ry­to­wa­na polo­nist­ka Nawoj­ka nie tra­fi­ła tym razem na aktyw­ność łasi­czej rodzi­ny, by poli­czyć jej ubie­gło­rocz­ne potom­stwo. Nie jestem pewien czy skrzy­pek Janek, któ­ry zastrzegł sobie, by nie nazy­wać go Jasiem, skosz­to­wał w koń­cu kon­fi­tur z zie­lo­nych pomi­do­rów. Daw­no już uznał, że to nie­zły temat na wiersz. Tyle napi­sał o żni­wach, mły­nach i chle­bie, dla­cze­góż by nie pochy­lić się nad czymś mniej oczy­wi­stym. Dwa lata wcze­śniej nie doszedł do Boru, bo kil­ka kwa­dran­sów zaję­ło mu śle­dze­nie zacho­wań psów paster­skich. Potem była pan­de­mia, co nie sprzy­ja­ło degu­sta­cjom nawet w domach na głę­bo­kiej pro­win­cji. Janek nasłu­chał się kie­dyś ode mnie o tych nie­przy­po­mi­na­ją­cych nicze­go inne­go deli­cjach. Mało kto zresz­tą zna ich bar­wę, zapach i smak. Robią je na Podo­lu, w Moł­da­wii i w por­tu­gal­skiej Estre­ma­du­rze. Od dzie­siąt­ków lat ku ucie­sze rodzi­ny i przy­ja­ciół każ­dej jesie­ni kon­fi­tu­ry z pomi­do­rów sma­ży­my z żoną. Wyko­rzy­stu­je­my nie­doj­rza­łe owo­ce z wła­sne­go ogro­du tuż przed zapo­wia­da­ny­mi przy­mroz­ka­mi. Trzy lata temu podob­ną pasjo­nat­kę spo­tka­łem na kul­to­wym jar­mar­ku w Nowym Tar­gu. Zawar­tość jej sło­icz­ków zapa­chem, kon­sy­sten­cją i sma­kiem dorów­ny­wa­ła kon­fi­tu­rom z Podo­la, gdzie lata temu pierw­szy raz się nimi zachwy­ci­łem. Gości­łem potem u Han­ki w jej siel­skiej zagro­dzie na skra­ju Boru.