Mieszkając w centrum Puszczy Białowieskiej mam możliwość oglądania różnych gatunków drzew. Każde z nich posiada swój niepowtarzalny urok. Na wiosnę jednak najbardziej zachwycam się głogiem…
Rośnie ich kilka u wejścia do Parku Pałacowego w Białowieży, od strony parkingu, tuż po prawej stronie zadaszonego mostku z napisem Białowieski Park Narodowy. Drzewka te, obsypane białym kwieciem, przyciągają wzrok każdego przechodzącego tędy turysty. Jesienią natomiast pieszczą oczy swymi drobnymi, czerwonymi owocami. Nic zatem dziwnego, że są cenione jako ozdoba parków, skwerów i ogrodów.
Głóg należy do rodziny różowatych i obejmuje ok. 200 gatunków krzewów lub niskich drzew, występujących na półkuli północnej. W Polsce spotykamy ok. 20 z nich, rosnących częściowo dziko, a częściowo w odmianach uprawnych. Ich pędy posiadają ciernie.
Głóg ma masę zalet.
Jego kwiatostany i owoce dostarczają cennego surowca do wyrobu leków stosowanych w chorobach serca, miażdżycy, nadciśnieniu oraz schorzeniach uczuleniowych. Jest również składnikiem mieszanek herbacianych.
Z owoców zebranych po pierwszych przymrozkach przyrządza się pyszne dżemy, marmolady, kisiele, galaretki. Niektórzy robią wino głogowe. Owoce te stanowią znakomity dodatek do mięs i deserów. Doceniają go zapewne i ptaki, żywiąc się jego owocami w okresie zimowym. Jako pożywne i sycące pożywienie traktowali je, nazywając gruszką, również ubodzy mieszkańcy naszego kraju.
A ponieważ owa gruszka była bardzo mała, więc głóg wśród ludu zyskał nazwę zajęczej gruszki (inne tradycyjne nazwy tego owocu to: babi mąka, ptôszi chléb, kolidupa, diobli gruszki, bodlak, bobłek, ciernik, cierń biała, jaworek, obrotnica). Jego owocami żywiono się także w innych regionach świata. Zjadaczami głogu nazywano np. mieszkańców kanadyjskiej wyspy Manitoulin, położonej w północnej części jeziora Huron.
Zastosowanie znajduje również drewno niektórych gatunków głogu.
Odznacza się ono dużą twardością i choć jest trudne w obróbce, powstaje z niego wiele produktów tokarskich. Używane jest m.in. do wyrobu trzonków siekier, motyk i młotków, bijaków, cepów, stylisk, elementów młyńskich, a nawet lasek czy pudeł. Ma zastosowanie jako cenny materiał w rzeźbiarstwie. Nadaje się również na opał do kominka.