Czy Kosmici mają świadomość?

Wydaje się, że przedstawiciele pozaziemskiej inteligencji, tak samo jak my okażą się być istotami obdarzonymi świadomością. Takie rozwiązanie sugeruje zasada kopernikańska, aczkolwiek Natura na innych planetach mogła pójść odmienną drogą. Innym jednak problemem będzie odróżnienie Obcych dysponujących biologiczną świadomością od tych, którzy ją jedynie udają…

Świa­do­mość to nie­zwy­kle sze­ro­kie zagad­nie­nie, obec­ne tak­że w kosmo­lo­gii. Nie brak suge­stii, iż jest ona skła­do­wą Kosmo­su, a poprzez zmy­sły istot żyją­cych Wszech­świat jak gdy­by doświad­cza same­go sie­bie. W mniej meta­fi­zycz­ny spo­sób pod­cho­dzą do tego prof. Eric Schwit­zge­bel oraz dr Jere­my Pober, któ­rzy na począt­ku listo­pa­da ub. roku opu­bli­ko­wa­li w sie­ci nie­zwy­kle inte­re­su­ją­cy arty­kuł (de fac­to szkic dłuż­szej publi­ka­cji) doty­czą­cy świa­do­mo­ści u istot poza­ziem­skich. By nie ugrzę­znąć w defi­ni­cjach, sku­pia­ją się oni na tzw. świa­do­mo­ści feno­me­nal­nej, wyra­ża­ją­cej się w doświad­cza­niu wra­żeń, emo­cji i spo­strze­żeń, tj. takiej, któ­ra dostęp­na jest czło­wie­ko­wi. Opie­ra­jąc się o tzw. zasa­dę koper­ni­kań­ską, według któ­rej Zie­mia nie jest wyjąt­ko­wą pla­ne­ta, a jej miesz­kań­cy to prze­cięt­nia­cy, jakich w Kosmo­sie wie­le, ucze­ni docho­dzą do wnio­sku, że Obcy, tak jak ludzie, posia­da­ją zapew­ne jakieś for­my świa­do­mo­ści. Ina­czej byli­by kimś w rodza­ju pustych sko­rup, zaś Zie­mia­nie sta­no­wi­li­by uprzy­wi­le­jo­wa­ną grupę.

Choć nie moż­na dokład­nie usta­lić, z jaką czę­sto­tli­wo­ścią wystę­pu­je zło­żo­ność beha­wio­ral­na, może poja­wić się ona w dro­dze ewo­lu­cji co naj­mniej raz na każ­dy miliard galak­tyk, w jakimś okre­sie ich trwa­nia. W takim wypad­ku mie­li­by­śmy do czy­nie­nia z tysią­ca­mi beha­wio­ral­nie zaawan­so­wa­nych grup. (…) Owe isto­ty mogły­by posia­dać róż­ny sto­pień dys­try­bu­cji świa­do­mo­ści. Skraj­na moż­li­wość zakła­da, że wszyst­kie zaawan­so­wa­ne beha­wio­ral­nie poza­ziem­skie isto­ty są świa­do­me. Dru­ga skraj­na moż­li­wość mówi, że świa­do­mość posia­da­ją tyl­ko Zie­mia­nie – piszą Schwit­zge­bel i Pober.

PRZECZYTAJ TAKŻE

Umysł na wolności. Spotkanie z Krzysztofem Jackowskim

O książce, ludziach (dobrych i złych), a przede wszystkim o systemie… Prawdziwy dr Anthony Fauci

Sęk w tym, że nie wie­my, kim mogą być Kosmi­ci i jak ukształ­to­wa­ła ich Natu­ra. Jeże­li wyewo­lu­owa­li z nie­zna­nych nam istot i mają ina­czej ukształ­to­wa­ne mózgi, ich świa­do­mość może przy­bie­rać egzo­tycz­ne dla nas for­my. Phi­lip Goff – inny filo­zof, któ­ry poku­sił się o oce­nę tego pro­ble­mu suge­ru­je, że świa­do­mość Kosmi­tów mogła­by obej­mo­wać mani­fe­sto­wa­nie takich zja­wisk, któ­re dla czło­wie­ka znaj­du­ją się w sfe­rze PSI. Kolej­na pro­ble­ma­tycz­na kwe­stia doty­czy tego, czy Obcy nie­dy­spo­nu­ją­cy świa­do­mo­ścią w zna­nej nam posta­ci, albo w ogó­le jej nie­ma­ją­cy, mogli­by stwo­rzyć roz­wi­nię­tą cywi­li­za­cję tech­nicz­ną i np. eks­plo­ro­wać Wszechświat.

Świadomość udawana

Schwit­zge­bel i Pober, któ­rzy na co dzień w swo­jej pra­cy badaw­czej zaj­mu­ją się kwe­stią filo­zo­fii mózgu i neu­ro­lo­gią, piszą też o kwe­stii sztucz­nej świa­do­mo­ści i o tym, czy w przy­pad­ku zetknię­cia z dosko­na­łą sztucz­ną inte­li­gen­cją z Kosmo­su, będzie­my w sta­nie roz­po­znać jej praw­dzi­wą natu­rę. Poza­ziem­skie AI mogło opa­no­wać sztu­kę mimi­kry świa­do­mo­ści (choć ter­mi­nu mimi­kra uży­wa­ją oni nie w takim rozu­mie­niu, w jakim funk­cjo­nu­je on w naukach przy­rod­ni­czych). Cho­dzi o takie upodob­nie­nie się myślą­cych robo­tów do ich twór­ców, że dla nie­za­leż­ne­go obser­wa­to­ra odróż­nie­nie tych dwóch istot było­by niemożliwe.

Może­my więc zetknąć się z orga­ni­zma­mi syn­te­tycz­ny­mi, nie­po­sia­da­ją­cy­mi świa­do­mo­ści, ale jedy­nie ją uda­ją­cy­mi. Pyta­nie, czy kon­takt z taki­mi Kosmi­ta­mi w wer­sji AI był­by jako­ścio­wo gor­szy albo nie­bez­piecz­niej­szy? Czy gdy­by obser­wo­wa­li nas, robi­li­by to ina­czej niż isto­ty bio­lo­gicz­ne? Podob­nych zagad­nień do roz­wią­za­nia jest mnó­stwo, a odpo­wie­dzi nie zawsze są oczywiste.

Schwit­zge­bel i Pober otwie­ra­ją sze­reg fur­tek dla poszu­ki­wa­czy Nie­zna­ne­go. Przy­kła­do­wo, sko­ro obiek­ty UFO i ich pasa­że­ro­wie mają jakąś egzo­tycz­ną for­mę świa­do­mo­ści albo nie posia­da­ją jej wca­le, może wła­śnie to tłu­ma­czy ich zacho­wa­nie wzglę­dem czło­wie­ka. A ono nie­kie­dy bar­dzo odbie­ga od tego, cze­go spo­dzie­wa­li­by­śmy się po przed­sta­wi­cie­lach wyż­szych inteligencji/cywilizacji. A może odpo­wiedź na zagad­kę spo­tkań z UFO (a przy­naj­mniej ich część) skry­wa się w kon­cep­cji, iż mamy do czy­nie­nia ze sztucz­ną inte­li­gen­cją – taką, któ­ra wyewo­lu­owa­ła w opar­ciu o wzor­ce zaszcze­pio­ne jej przez nie­po­ję­tą dla nas cywi­li­za­cję? Kolej­ny temat to zakres świa­do­mo­ści Kosmi­tów. Daj­my na to, że mają oni dostęp do tego, co u Homo sapiens wystę­pu­je w posta­ci ogra­ni­czo­nej i jest osią­gal­ne, choć nie w nor­mal­nym sta­nie świa­do­mo­ści. Cho­dzi o two­ry podob­ne do nie­świa­do­mo­ści zbio­ro­wej, któ­re mogą sta­no­wić wspól­ny mózg, rezer­wu­ar pamię­ci i sym­bo­li całe­go gatunku.