Babcia Tekla i jej nieznanoświatowa mądrość

Z tema­ty­ką nie­zna­no­świa­to­wą zetkną­łem się, jak­kol­wiek zabrzmi to tro­chę dziw­nie, będąc jesz­cze dziec­kiem. Ale po kolei!

Uro­dzi­łem się i miesz­kam już od ponad 70 lat w Bia­ło­wie­ży. Nie powiem, że jest to zagu­bio­na w Pusz­czy Bia­ło­wie­skiej wieś, bo zarów­no daw­niej, jak i obec­nie moż­na tutaj czę­sto ujrzeć oso­by z pierw­szych stron gazet. Nie­mniej jed­nak to wieś, z wszel­ki­mi przy­na­leż­ny­mi jej osobliwościami.

PRZECZYTAJ TAKŻE

WOLNOŚĆ – Wielka Medytacja NŚ 2024

Zapytałam Stwórcę: – Dlaczego zapominamy?

Moje dzie­ciń­stwo przy­pa­dło na lata 50. XX wie­ku. Był to okres, kie­dy na wsi infor­ma­cje prze­ka­zy­wa­no sobie zazwy­czaj z ust do ust. W chłop­skiej cha­cie gaze­ta czy książ­ka gości­ły rzad­ko, radio­od­bior­ni­ki też. Dzia­ła­ła wpraw­dzie radio­fo­nia prze­wo­do­wa, ale z tzw. toczek lecia­ła tyl­ko pro­pa­gan­da, któ­rą pusz­cza­no mimo uszu. O tele­wi­zji wów­czas nawet się nie słyszało.

Kobie­ty w zimo­we wie­czo­ry zbie­ra­ły się po dwie-trzy w kuch­ni któ­rejś z chat i przę­dły len na koło­wrot­kach. Ener­gia elek­trycz­na w tam­tym cza­sie była rary­ta­sem. Wyłą­cza­no ją nagmin­nie, szcze­gól­nie na wsiach (o ile w ogó­le wieś zosta­ła zelek­try­fi­ko­wa­na! Bia­ło­wie­ża aku­rat tak). Toteż korzy­sta­no powszech­nie z lamp naf­to­wych. Wisia­ły one na ścia­nie. Świa­tło pada­ją­ce na kądziel­ni­ce kil­ku usta­wio­nych obok sie­bie koło­wrot­ków, rzu­ca­ło dziw­ne, dłu­gie cienie.

Atmosfera była tajemnicza, jakby nie z tego świata.

Zmu­sza­ła wprost do snu­cia fan­ta­stycz­nych opo­wie­ści. Towa­rzy­szą­ce kobie­tom dzie­ci, niby zaję­te zaba­wą, nad­sta­wia­ły uszu chło­nąc wszyst­ko, co usłyszały.

Po prze­glą­dzie zwy­kłych wie­ści – kto, gdzie i kie­dy, prząd­ki zaczy­na­ły opo­wia­dać o róż­nych dziw­nych przy­pad­kach, o któ­rych zasły­sza­ły od innych osób, bądź same ich doświad­czy­ły. Nie były to opo­wia­da­nia zmy­ślo­ne, bo pada­ły nazwi­ska miesz­kań­ców Bia­ło­wie­ży lub oko­licz­nych wsi, mówio­no też o kon­kret­nych miej­scach, poda­wa­no dokład­ny czas nie­co­dzien­ne­go wyda­rze­nia. Nie­ste­ty, w moim wie­ku trud­no już przy­po­mnieć sobie szcze­gó­ły tych opo­wie­ści. Nale­ża­ło je spi­sać zaraz po usły­sze­niu, ale zro­bić tego, mając zale­d­wie kil­ka lat, oczy­wi­ście nie mogłem. A i odtwo­rzyć na pod­sta­wie wywia­dów z opo­wia­da­ją­cy­mi je pania­mi też już się nie da, bo wszyst­kie od daw­na nie żyją.