Jak doktor Mesmer leczył ludzi

Uważał, że człowiek posiada wpływającą na zdrowotność cechę, którą nazwał magnetyzmem zwierzęcym. Miała to być niewidzialna siła przypisana wszystkim istotom żywym i wywierająca na nie istotny wpływ, w tym również leczniczy

Gdy Iza­ak New­ton (1643−1727) przed­ło­żył swą teo­rię powszech­nej gra­wi­ta­cji, wie­lu lumi­na­rzy oświe­ce­nio­wej nauki potrak­to­wa­ło to jako dowód potwier­dza­ją­cy wpływ ciał nie­bie­skich na cia­ło istot ludz­kich. Argu­men­to­wa­no, iż, być może, pla­ne­ty, gwiaz­dy, kome­ty itp. odno­szą się do nas dzię­ki odkry­tej wła­śnie powszech­nej sile ciążenia.

Na tym tle poja­wia się oso­ba Fran­za Anto­na Mesme­ra (1734−1815), twór­cy i pro­pa­ga­to­ra zja­wi­ska, któ­re póź­niej nazwa­no jego nazwi­skiem. Ana­lo­gicz­nie do oddzia­ły­wa­nia gra­wi­ta­cyj­ne­go Księ­ży­ca i powsta­wa­nia dzię­ki nie­mu pły­wów mor­skich i oce­anicz­nych, postu­lo­wał on teo­rię zakła­da­ją­cą wpływ gra­wi­ta­cji ciał nie­bie­skich na nie­wi­dzial­ne pły­ny ustro­jo­we. Owe, jak je sam okre­ślał, pły­wy, mia­ły być w orga­ni­zmie odpo­wie­dzial­ne za brak rów­no­wa­gi pacjen­ta, cier­pią­ce­go z powo­du jakiejś dole­gli­wo­ści. Bowiem, jeśli pra­wi­dło­wy prze­pływ cie­czy wewnątrz isto­ty żywej jest w jakiś spo­sób zachwia­ny, pro­wa­dzi to siłą rze­czy do nie­pra­wi­dło­wo­ści soma­tycz­nych. Nale­ży więc

PRZECZYTAJ TAKŻE

Szpital martwych dusz

Nawiedzone szpitale na świecie

przywrócić harmonię rozkładu fluidów

w cie­le i dzię­ki temu zara­dzić defi­cy­to­wi sta­bil­no­ści soma­tycz­nej i psy­chicz­nej kura­cju­szy. War­to pamię­tać, że dla Mesme­ra wspo­mnia­ne magne­tycz­ne flu­idy były rów­nie real­ne i nama­cal­ne jak oddzia­ły­wa­nia magne­su. Sta­no­wi­ły więc klu­czo­wy czyn­nik w postu­lo­wa­nej przez nie­go tera­pii. Co praw­da w jed­nej ze swo­ich prac pisał: Magne­tyzm zwie­rzę­cy (flu­id) prze­ka­zy­wa­ny jest głów­nie za pomo­cą uczuć. Jedy­nie uczu­cia pozwa­la­ją zro­zu­mieć tę teo­rię – jed­nak­że jest to jedy­na alu­zja do sfe­ry czy­sto emo­cjo­nal­nej w jego pracach.

Kolej­nym fun­da­men­tem teo­rii, jaką gło­sił, było stwier­dze­nie, że pato­lo­gicz­ne przy­pły­wy i odpły­wy w cie­le danej oso­by mogą dopro­wa­dzić tak­że do zabu­rzeń psy­chicz­nych. W 1766 r. Mesmer uzy­skał tytuł dok­tor­ski na pod­sta­wie pra­cy De pla­ne­ta­rum influ­xu in cor­pus huma­num (O oddzia­ły­wa­niu pla­net na cia­ło czło­wie­ka).

Gdy oże­nił się z dość boga­tą wdo­wą i został dosko­na­le pro­spe­ru­ją­cym wie­deń­skim leka­rzem, wyda­wa­ło się, że karie­ra stoi przed nim otwo­rem. W owym okre­sie poznał Wol­fgan­ga Ama­de­usza Mozar­ta, cudow­ne dziec­ko tam­tych cza­sów. Jako że Mesmer uwiel­biał muzy­kę, posta­no­wił wraz z żoną zapro­sić Ama­de­usza na swo­je salo­ny. Zachwy­cił on mło­dą parę grą na popu­lar­nej wte­dy har­mo­nij­ce szklanej.