Cyfrowa klatka – Gotówka naszym bastionem wolności

Proszę, zajrzyj do swojego portfela i zobacz ile masz w nim gotówki. Czy w ogóle masz portfel, w którym można przechowywać gotówkę? Kiedy ostatni raz płaciłeś/łaś przy użyciu fizycznych pieniędzy?

Płat­no­ści elek­tro­nicz­ne są: ● łatwe ● pro­ste ● szyb­kie ● wygodne.

Sce­na w mar­ke­cie: w żad­nej z kas nie sie­dzi kasjer­ka, a jedy­na eks­pe­dient­ka nawo­łu­je do prze­cho­dze­nia do kas samo­ob­słu­go­wych. Zaj­mu­je się tłu­ma­cze­niem, mniej bądź bar­dziej cier­pli­wie, jak obsłu­gi­wać kasę bez­go­tów­ko­wą. Mam wra­że­nie, że dni jej pra­cy są policzone. 

PRZECZYTAJ TAKŻE

Uświęcone stópki, czyli o czym mówią kamienie

Tajemnice snów (cz. 1)

W małym skle­pi­ku zoo­lo­gicz­nym kupu­ję sia­no dla kró­li­ka. Wła­ści­ciel sie­dzi w gru­bym swe­trze i pół­mro­ku. Pada cena, a za nią bła­gal­ny ton: 

– Popro­szę gotów­ką.

Po przy­ga­szo­nym, tak jak wła­ści­ciel skle­pu, świe­tle, wnio­sku­ję, że nie jest mu łatwo pro­wa­dzić dzia­łal­ność. Czy wiesz, że przy nie­któ­rych trans­ak­cjach wła­ści­ciel dopła­ca do naszych zakupów?

Za każ­dą płat­ność kar­tą i za uży­cie ter­mi­na­lu bank pobie­ra opła­tę.

Obok moje­go biu­ra znaj­du­je się nie­wiel­ki baza­rek, na któ­rym kupu­ję owo­ce, warzy­wa, miód, czy mle­ko. Jesz­cze trzy lata temu w pobli­żu moż­na było wypła­cić gotów­kę w dowol­nym z sze­ściu róż­nych ban­ko­ma­tów. Dziś został jeden! Znik­nę­ły rów­nież pla­ców­ki ban­ko­we, któ­re w dodat­ku podzie­li­ły się na bez­go­tów­ko­we i gotów­ko­we. Tych dru­gich jest jak na lekar­stwo. Miesz­kań­cy mniej­szych miej­sco­wo­ści czę­sto­kroć muszą doje­chać kil­ka­dzie­siąt kilo­me­trów, by wypła­cić więk­sze sumy pieniędzy. 

Kon­se­kwen­cji nie muszę opi­sy­wać, każ­dy sobie dopowie…

Gdy przy­cho­dzi­my do ban­ku, aby wypła­cić nawet ułam­ko­wą część oszczęd­no­ści, czę­sto dowia­du­je­my się, że jedy­nie zaanon­so­wa­li­śmy naszą wypła­tę i że po pie­nią­dze mamy przy­je­chać po raz kolej­ny, bo w kasie pust­ka. No cóż… Kil­ka dni póź­niej wita nas ponow­nie ta sama uśmiech­nię­ta pani. Nasz uśmiech nie­co słab­nie, kie­dy zosta­je­my zarzu­ce­ni pyta­nia­mi: Po co wypła­ca­my pie­nią­dze? Dla­cze­go taka kwo­ta? Uczu­cie jak na prze­słu­cha­niu. Czy jestem o coś podej­rza­na, bo chcę wyjąć wła­sne oszczęd­no­ści w posta­ci gotówki?

Pozor­nie są to nic nie zna­czą­ce zmia­ny, w isto­cie zaś dro­ga do cyfro­wej klat­ki, z któ­rej cięż­ko będzie uciec. Ale to nie tyl­ko sys­tem. Sami sobie to robi­my. Idąc dro­gą wygod­ną i sze­ro­ką, zbo­czy­li­śmy z uli­cy wol­no­ści. Zatem cię­żar odpo­wie­dzial­no­ści spo­czy­wa rów­nież i na naszych bar­kach. 

Eliminacja gotówki

trwa w naj­lep­sze. Pol­ska dołą­cza do tej nie­chlub­nej szta­fe­ty, któ­ra zmie­rza ku Cen­tral Bank Digi­tal Cur­ren­cy (CBDC) – cyfro­wej walu­cie ban­ku centralnego.

Od 1 stycz­nia 2024 r. zosta­ną obni­żo­ne wszyst­kie limi­ty trans­ak­cji gotówkowych.

O szcze­gó­łach dowie­my się z arty­ku­łu 18 ust 2. usta­wy o zmia­nie usta­wy o podat­ku docho­do­wym od osób fizycz­nych, usta­wy o podat­ku docho­do­wym od osób praw­nych. Skan­da­lem jest, że taka zmia­na prze­cho­dząc przez usta­wę podat­ko­wą omi­ja nasze kon­sty­tu­cyj­ne pra­wo do korzy­sta­nia i roz­po­rzą­dza­nia swo­ją własnością. 

Zaka­za­nie obro­tu gotów­ko­we­go i przej­ście na pie­niądz cyfro­wy będzie zła­ma­niem arty­ku­łu 227 Kon­sty­tu­cji RP!

Wspo­mnia­ne limi­ty, któ­re wej­dą w życie już od począt­ku nowe­go roku to 8000 PLN w trans­ak­cji B2B (przed­się­bior­ca-przed­się­bior­ca) i 20000 PLN w rela­cji kon­su­ment-przed­się­bior­ca (B2C). Co waż­ne, prze­pi­sy obej­mą rów­nież trans­ak­cje wyko­na­ne w innej walu­cie niż zło­tów­ka. Wte­dy koniecz­ne jest zasto­so­wa­nie śred­nie­go kur­su walut obcych, ogło­szo­ne­go przez NBP w ostat­nim dniu robo­czym, poprze­dza­ją­cym dzień doko­na­nia transakcji.

Zna­na fran­cu­ska sieć super­mar­ke­tów zde­cy­do­wa­ła się przejść na płat­no­ści bez­go­tów­ko­we. W odpo­wie­dzi zebra­ła się gru­pa 50 osób i usta­li­ła, że wszy­scy będą robić duże zaku­py tego same­go dnia, o tej samej porze. Klien­ci z wóz­ka­mi zała­do­wa­ny­mi do peł­na sta­li w kolej­ce do kas z obsłu­gą. Po zeska­no­wa­niu towa­rów, pła­ci­li gotów­ką. Per­so­nel był abso­lut­nie prze­cią­żo­ny, kie­row­nic­two skle­pu zde­ner­wo­wa­ne, tyl­ko gru­pa kon­su­men­tów zacho­wy­wa­ła spo­kój wobec pra­cow­ni­ków. Sieć super­mar­ke­tów ponow­nie przyj­mu­je gotówkę.

Nie­za­sto­so­wa­nie się przed­się­bior­ców do powyż­szych ogra­ni­czeń wią­że się z kara­mi podat­ko­wy­mi. Przed­się­bior­ca nie­sto­su­ją­cy się do nowych zasad, któ­ry pobie­rze opła­tę w gotów­ce prze­kra­cza­ją­cą limit, nie będzie miał moż­li­wo­ści zali­cze­nia tego do kosz­tów uzy­ska­nia przy­cho­dów, co prze­ło­ży się na wyż­szy poda­tek docho­do­wy. Z kolei fir­my przyj­mu­ją­ce od kon­su­men­ta płat­no­ści w gotów­ce prze­kra­cza­ją­ce 20 000 PLN zosta­ną obcią­żo­ne dodat­ko­wym podatkiem.

Kata­rzy­na Szew­czyk o sobie:

Nogi twar­do na zie­mi, a gło­wa wyso­ko w gwiaz­dach. Z każ­dym swo­im kro­kiem szu­kam łącz­no­ści mię­dzy zie­mią a nie­bem. Od kil­ku­na­stu lat zaj­mu­ję się finan­sa­mi, zamie­niam fidu­cjar­ne środ­ki płat­ni­cze na praw­dzi­we pie­nią­dze – fizycz­ne zło­to i sre­bro. Od kil­ku lat uczę się astro­lo­gii świą­tyn­nej (kla­sycz­nej), by lepiej poznać sie­bie i świat. Chcę łączyć finan­se i astro­lo­gię, by wno­sić więk­szą war­tość dla świata.

Nowo­mo­wa zachę­ca­ją­ca do eli­mi­na­cji gotów­ki pro­mu­je nastę­pu­ją­ce korzyści:

https://​pol​ska​be​zgo​tow​ko​wa​.pl

● uszczel­nie­nie sys­te­mu podat­ko­we­go – zgo­dzę się, ale jak się ma dobi­ja­nie małych i śred­nich przed­się­biorstw coraz wyż­szy­mi podat­ka­mi, do kor­po­ra­cji zagra­nicz­nych, któ­re nie­mal w ogó­le nie pła­cą podatków?

● lep­sza kon­tro­la wła­snych wydat­ków – zapew­niam, że wyda­wa­nie środ­ków płat­ni­czych, któ­rych się nie widzi, źle na nas wpły­wa, bo tra­ci­my kon­tro­lę nad wir­tu­al­nym pieniądzem;

Dobre rady

● Na sta­cji ben­zy­no­wej: napeł­nij zbior­nik przy pom­pie obsłu­gi­wa­nej przez czło­wie­ka i zapłać gotówką.

● W restau­ra­cji: spró­buj w dużej gru­pie zamó­wić jedze­nie, nie miej przy sobie tele­fo­nu ani kar­ty ban­ko­wej (klien­ci robią tak np. we Fran­cji – po pro­stu odma­wia­ją udzia­łu w sys­te­mie bezgotówkowym).

● eli­mi­na­cja sza­rej stre­fy – rzą­dzą­cym przy­po­mi­nam krzy­wą Laf­fe­ra*. Wystar­czy, by podat­ki były umiar­ko­wa­ne, a wpły­wy budże­to­we same wzro­sną. Po dru­gie, by zaję­li się praw­dzi­wy­mi zło­dzie­ja­mi, a nie przed­się­bior­ca­mi. Tych pierw­szych znaj­dzie­my naj­czę­ściej wśród poli­ty­ków i urzęd­ni­ków. Po trze­cie, nale­ży zra­cjo­na­li­zo­wać wydat­ki, wów­czas nie trze­ba będzie na wszel­kie godzi­we i nie­go­dzi­we spo­so­by zabie­rać pie­nię­dzy uczci­wym obywatelom; 

● bez­pie­czeń­stwo – do nie­daw­na podob­no fizycz­ne mone­ty i bank­no­ty prze­no­si­ły naj­strasz­liw­szą zara­zę, stąd mini­ster­stwo w tro­sce o nasze zdro­wie ordy­nu­je mniej­szy kon­takt z nimi.

Jak zatem wyglą­da świat bez­go­tów­ko­wy? Na pozór wygod­nie. Pła­cisz kar­tą, zegar­kiem, tele­fo­nem, okiem, chi­pem w ręce itp. Jed­no­cze­śnie Wiel­ki Brat ma dostęp do wszyst­kich indy­wi­du­al­nych ope­ra­cji finan­so­wych. Śle­dząc dro­gę prze­pły­wów finan­so­wych moż­na usta­lić: jaki styl życia pro­wa­dzi­my, na co cho­ru­je­my, jak spę­dza­my wol­ny czas itd.

Pie­niądz cyfro­wy CBDC, któ­ry jest dla nas przy­go­to­wy­wa­ny, pozwa­la prze­śle­dzić ruch każ­dej walu­ty od jej powsta­nia, aż do umo­rze­nia. Czy jed­nak cho­dzi tyl­ko o

śledzenie naszych ruchów finansowych?

Nie sądzę. Pie­niądz cyfro­wy może słu­żyć do kształ­to­wa­nia naszych zacho­wań kon­sump­cyj­nych i spo­łecz­nych. Wystar­czy, że pew­ne trans­ak­cje będą odgór­nie blo­ko­wa­ne, a do innych będzie­my zachę­ca­ni. Przy­kła­do­wo: jeśli ktoś nie uzy­ska odpo­wied­nich cer­ty­fi­ka­tów zdro­wia, będzie odwie­dzał anty­sys­te­mo­we stro­ny inter­ne­to­we, jeź­dził spa­li­no­wym pojaz­dem, miał za duży dom w sto­sun­ku do licz­by miesz­kań­ców lub nie­zgod­ny z dyrek­ty­wą rodzaj ogrze­wa­nia itd., może mieć wyż­sze opro­cen­to­wa­nie udzie­lo­ne­go kre­dy­tu, niż­sze limi­ty płat­no­ści dzien­nych, a tak­że wyż­sze opła­ty lub kary zdej­mo­wa­ne bez­po­śred­nio z konta.

Pod­su­mo­wu­jąc, gotów­ka jest naszym bastio­nem wol­no­ści i dla­te­go war­to jej bro­nić. Może mieć postać cyfro­wą, ale pod warun­kiem, że nadal będzie ano­ni­mo­wa, powszech­nie dostęp­na, przyjmowana.

* Krzy­wa Laf­fe­ra – opra­co­wa­na przez ame­ry­kań­skie­go eko­no­mi­stę Arthu­ra Laf­fe­ra, uka­zu­ją­ca zależ­no­ści mię­dzy staw­ką opo­dat­ko­wa­nia docho­dów a docho­da­mi pań­stwa z tytu­łu podatków.

Lek­tu­ry z tej tema­ty­ki dostęp­ne są w Księ­gar­ni-Gale­rii NŚ w War­sza­wie przy ul. Kre­dy­to­wej 2; wysył­ko­wo: www​.nie​zna​ny​.pl